Socrates International Honour Society

Het Congres 'Stop je talent niet in de grond' staat in het tekenvan excellentie op jonge leeftijd. Socrates wil graag dezevormen van jonge excellentie aanmoedigen door middelbarescholen bij elkaar te brengen. Van Honours programma's tottechnasia, binnen Nederland kunnen we van elkaar leren!
De eerste versie van het Congres Excellentie zal onder coronaomstandigheden plaatsvinden op 11 juni 2021. Ondanks een online opzet hebben we een mooi programma klaarstaan, opgezet door Socrates in samenwerking met het Christelijk Lyceum Delft.
Met twee keynote speakers, twee workshops en veel ruimte vooronline debat en gesprek belooft het een mooie middag teworden. Tevens krijgt u als aanwezigen een fijn borrelpakketopgestuurd om zo onder het genot van een versnapering hetonderwijs waar u deel van bent een stap verder te helpen.

Prof. dr. Wim van de Grift
Prof. dr. Wim van de Grift is professor in onderwijskunde aan de Radboud Universiteit. Zijn onderzoek is gefocust op hoe leraren effectief les kunnen geven aan leerlingen van de basis- en middelbare school, en studenten in het hoger onderwijs. Hij zal komen vertellen over de verschillende vormen van excellentie onder leerlingen op de middelbare school, hoe u deze leerlingen kunt herkennen en hoe u deze leerlingen het beste kunt stimuleren.

Timon Verheule
Timon Verheule is inmiddels al bijna twee jaar directeur Voortgezet Onderwijs bij het Ministerie van Onderwijs, en zal iets komen vertellen over het beleid rondom excellentie op middelbare scholen.

Workshops
Een aantal scholen zullen een workshop geven over de excellentie-stimulerende programma's die zij aanbieden. Heeft uw school ook een programma voor excellente leerlingen? Wij zoeken namelijk nog een aantal scholen die ook een workshop over hun aanpak en programma's willen geven, en zouden het erg op prijs stellen als u hierover een presentatie wilt geven tijdens het congres. U kunt dit aangeven in uw aanmelding.

U kunt zich hier aanmelden.

Eerste ronde

Versneld afronden van vakken 

Niet elke leerling heeft evenveel lessen nodig om de stof van een vak te beheersen op een adequaat niveau. Het versneld afronden van vakken op de middelbare school kan dan ook voor sommige “snelle” leerlingen een uitkomst bieden. Op deze manier kunnen zij meer tijd overhouden om andere extracurriculaire activiteiten te ondernemen, of juist te focussen op de vakken die hen minder goed liggen. Monique Tonino van het Johan de Witt gymnasium zal iets komen vertellen over hoe leerlingen op haar school de mogelijkheid krijgen om vakken versneld af te ronden. Voor welke vakken is dit mogelijk, en hoe coordineer je dit als school? En hoe zorg je ervoor dat leerlingen worden gestimuleerd om de overgebleven tijd goed te besteden? 

 

Honoursprogramma Zelfstandige Gymnasia

Het Honours Programma van de zelfstandige Gymnasia is ontwikkeld door Stichting Het Zelfstandige Gymnasium, en wordt inmiddels op meer dan 30 gymnasia door heel Nederland aangeboden. Dit programma biedt deelnemende leerlingen de kans om buiten het standaard curriculum om zelf een project te kiezen dat zij gedurende de bovenbouw zullen uitwerken. Voorbeelden hiervan zijn het schrijven van een poeziebundel of de organisatie van “The Blind Run”. Gedurende het project worden de leerlingen gestimuleerd om zes competenties, die in samenspraak met de buitenwereld zijn gekozen, te ontwikkelen. Jacinta Smulders van het Sint-Oelbertgymnasium zal iets komen vertellen over hoe het Honours Programma van de zelfstandige Gymnasia (HPG) wordt vormgegeven op haar school. Hierbij zal worden ingegaan op de aard van HPG, en welke houding nodig is in de begeleiding van de leerlingen in dit programma. Ook zal een leerling zijn/haar ervaringen wat betreft dit Honoursprogramma delen tijdens de workshop. 

 

Academische Vaardigheden (ook in de tweede ronde) 

Ton Sprangers heeft in het begin van deze eeuw mede aan de wieg gestaan van Havisten Competent, een lesprogramma voor de havo, waarmee leerlingen beter worden voorbereid op het HBO. Voor en door het HBO is meegedacht over een competentieprofiel, waarmee succesfactoren konden worden aangegeven voor een betere doorstroming. 

Is iets dergelijks ook mogelijk voor de overgang van VWO naar WO? 

We kennen onder andere Econasium, Technasium (met aandacht voor onderzoeken en ontwerpen) en Tweetalig Onderwijs (waar het Internationaal Bacchelaureaat vaak aan gekoppeld wordt), dat allemaal voorbereid op een academisch opleidingsgebied. Het is minder duidelijk hoe je eindtermen voor het Universitair Onderwijs kunt benoemen, maar verschillende opleidingen hebben binnen hun curriculum Academische Vaardigheden ingevoerd, wat een plaats vindt buiten/naast de specifieke studiedisciplines. 

Ton Sprangers geeft een paar voorbeelden van wat er op dit gebied gebeurt op de universiteit, en de wijze waarop enkele projecten anders dan de hierboven genoemde gestalte krijgen binnen het vwo. 

 

Honoursprogramma HAVO Christelijk Lyceum Delft (ook in de tweede ronde) 

Op het Christelijk Lyceum Delft is zo'n tien jaar geleden een Honours Programma gestart voor havo-5 leerlingen. Binnen dit programma, Socrates genaamd, krijgen leerlingen de kans om buiten de lessen om kennis te maken met in allerlei gebieden. Ze worden meegenomen naar een schaapskudde, het theater, grote bedrijven en nog veel meer. Op deze manier kunnen de leerlingen zich ontwikkelen buiten het lesprogramma om en ontstaat vaak een hechte groep, waar ze herkenning vinden.  

In deze workshop zullen Eelke Smulders (teamleider havo-bovenbouw) en Robert Toonssen en Marjonneke van den Dorpel (coördinatoren Socrates-programma) toelichten hoe het programma is opgezet, welke eisen we verbinden aan deelname en hoe scholen dit ook in hun havo-bovenbouw zouden kunnen implementeren. 

 

Tweede ronde

Intermezzojaar 

Anja Visscher-Schippers van het Hondsrugcollege zal iets komen vertellen over hun “Intermezzojaar”. Dit is een overbruggend jaar bedoeld voor leerlingen die al uitgeleerd zijn op de basisschool, maar nog niet klaar zijn voor de middelbare school. Dit kan verschillende redenen hebben, zoals de sociaal-economische ontwikkeling van de leerling, faalangst, onzekerheid en moeite met zelfstandigheid en planning. Gedurende dit jaar wordt gefocust op het ontwikkelen van vaardigheden van leerlingen die van pas komen gedurende hun middelbare schoolperiode, zoals het moeten “vastbijten” in iets ingewikkelds omdat het leren opeens niet meer vanzelf gaat. Naast de standaard vakken Nederlands, Engels en wiskunde, waar overigens wordt ingegaan op onderwerpen die niet direct terug zullen komen in het standaardcurriculum, krijgen de leerlingen ook les in mens en maatschappij, oude talen en verhalen, creatieve vakken en science.  

 

Junior Masterclass Augustinianum 

Sinds 2019 heeft het Augustinianum de Junior Masterclass, een project waarbij leerlingen met hoofd, hart en handen werken aan een zelfbedacht onderzoek. Het project is bedoeld voor leerlingen die behoefte hebben aan uitdaging en heeft als doel de motivatie bij leerlingen te vergroten/ te behouden.  
Marlène Hendriks en Miriam Maas gaan in op de totstandkoming van het project, de inhoud, de eisen voor deelname en de begeleiding. Zij blikken vooruit op de toekomst; waar liggen de ambities van het Augustinianum met betrekking tot de JMC.   

 

Academische Vaardigheden (ook in de eerste ronde) 

Ton Sprangers heeft in het begin van deze eeuw mede aan de wieg gestaan van Havisten Competent, een lesprogramma voor de havo, waarmee leerlingen beter worden voorbereid op het HBO. Voor en door het HBO is meegedacht over een competentieprofiel, waarmee succesfactoren konden worden aangegeven voor een betere doorstroming. 

Is iets dergelijks ook mogelijk voor de overgang van VWO naar WO? 

We kennen onder andere Econasium, Technasium (met aandacht voor onderzoeken en ontwerpen) en Tweetalig Onderwijs (waar het Internationaal Bacchelaureaat vaak aan gekoppeld wordt), dat allemaal voorbereid op een academisch opleidingsgebied. Het is minder duidelijk hoe je eindtermen voor het Universitair Onderwijs kunt benoemen, maar verschillende opleidingen hebben binnen hun curriculum Academische Vaardigheden ingevoerd, wat een plaats vindt buiten/naast de specifieke studiedisciplines. 

Ton Sprangers geeft een paar voorbeelden van wat er op dit gebied gebeurt op de universiteit, en de wijze waarop enkele projecten anders dan de hierboven genoemde gestalte krijgen binnen het vwo. 

 

Honoursprogramma HAVO Christelijk Lyceum Delft (ook in de eerste ronde) 

Op het Christelijk Lyceum Delft is zo'n tien jaar geleden een Honours Programma gestart voor havo-5 leerlingen. Binnen dit programma, Socrates genaamd, krijgen leerlingen de kans om buiten de lessen om kennis te maken met in allerlei gebieden. Ze worden meegenomen naar een schaapskudde, het theater, grote bedrijven en nog veel meer. Op deze manier kunnen de leerlingen zich ontwikkelen buiten het lesprogramma om en ontstaat vaak een hechte groep, waar ze herkenning vinden.  

In deze workshop zullen Eelke Smulders (teamleider havo-bovenbouw) en Robert Toonssen en Marjonneke van den Dorpel (coördinatoren Socrates-programma) toelichten hoe het programma is opgezet, welke eisen we verbinden aan deelname en hoe scholen dit ook in hun havo-bovenbouw zouden kunnen implementeren.